Μυοτομή Heller

Η μυοτομή Heller αποτελεί μία από τις πιο καθιερωμένες χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της αχαλασίας του οισοφάγου, μιας σπάνιας αλλά σοβαρής λειτουργικής διαταραχής της κατάποσης. Βασίζεται στη διάνοιξη των μυϊκών στρωμάτων του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα, διευκολύνοντας την ομαλή δίοδο των τροφών από τον οισοφάγο στο στομάχι. Η επέμβαση πραγματοποιείται σχεδόν αποκλειστικά με λαπαροσκοπική τεχνική και συνοδεύεται από εντυπωσιακά ποσοστά επιτυχίας.

Σε αντίθεση με τις ενδοσκοπικές θεραπείες, η μυοτομή Heller προσφέρει μακροχρόνιο αποτέλεσμα με ελάχιστο ποσοστό υποτροπών. Στις περισσότερες περιπτώσεις, συνδυάζεται με αντιπαλινδρομική επέμβαση τύπου Dor ή Toupet, προκειμένου να αποτραπεί η μετεγχειρητική παλινδρόμηση γαστρικών υγρών. Πρόκειται για μία επέμβαση που ενδείκνυται για τη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών, ανεξαρτήτως ηλικίας, και θεωρείται η θεραπεία πρώτης γραμμής για προχωρημένες περιπτώσεις αχαλασίας.

Τι είναι η αχαλασία οισοφάγου;

Αχαλασία ονομάζεται η κινητική διαταραχή κατά την οποία ο κατώτερος οισοφαγικός σφιγκτήρας αδυνατεί να χαλαρώσει φυσιολογικά κατά την κατάποση. Ταυτόχρονα, παρατηρείται έλλειψη φυσιολογικής περισταλτικότητας στο σώμα του οισοφάγου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη στασιμότητα της τροφής στον οισοφάγο και τη σημαντική επιβάρυνση της καθημερινότητας του ασθενούς.

Η αιτιολογία της αχαλασίας είναι πολυπαραγοντική και παραμένει ασαφής. Πιστεύεται ότι οφείλεται σε εκφύλιση των νευρικών κυττάρων του οισοφαγικού τοιχώματος, χωρίς σαφή γενετικό ή περιβαλλοντικό προσδιορισμό. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η αχαλασία μπορεί να είναι δευτεροπαθής, λόγω νεοπλασιών ή άλλων συστηματικών νόσων.

Τα συχνότερα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Δυσκολία στην κατάποση στερεών και υγρών τροφών
• Αίσθημα πληρότητας, πίεσης ή καύσου στο στέρνο
• Αναγωγή τροφών ή υγρών, ιδιαίτερα κατά την κατάκλιση
• Βήχα ή συριγμό, ειδικά κατά τη νύχτα
• Προοδευτική απώλεια σωματικού βάρους

Η διάγνωση βασίζεται στη μανομετρία υψηλής ευκρίνειας, η οποία αποτελεί τη μέθοδο αναφοράς για την αξιολόγηση της κινητικότητας του οισοφάγου. Συμπληρωματικά χρησιμοποιούνται η βαριούχος κατάποση και η ενδοσκόπηση για τη διαφορική διάγνωση και τον αποκλεισμό άλλων παθήσεων.

Πώς πραγματοποιείται η λαπαροσκοπική μυοτομή Heller;

Η επέμβαση πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία και διαρκεί κατά μέσο όρο μία έως μιάμιση ώρα. Ο χειρουργός εισάγει λαπαροσκοπικά εργαλεία μέσω μικρών τομών και αποκτά πρόσβαση στην περιοχή της γαστροοισοφαγικής συμβολής για την εκτέλεση της μυοτομής. Στη συνέχεια, διατέμνει τους κυκλικούς και επιμήκεις μυς του οισοφαγικού τοιχώματος σε μήκος περίπου 6 έως 8 εκατοστών, χωρίς να τραυματίζει τον βλεννογόνο. Η διατομή των μυϊκών ινών μειώνει την πίεση στον κατώτερο σφιγκτήρα και επιτρέπει την ελεύθερη δίοδο της τροφής.

Η μυοτομή εκτείνεται έως και 2 εκατοστά μέσα στον στόμαχο, ώστε να εξασφαλιστεί η πλήρης αποσυμπίεση του σφιγκτήρα. Συχνά συνδυάζεται με μερική θολοπλαστική, η οποία δημιουργεί μία νέα βαλβίδα και μειώνει τον κίνδυνο μετεγχειρητικής παλινδρόμησης.

Τα βασικά στάδια της επέμβασης είναι:

• Αναισθησία και τοποθέτηση σε θέση anti-Trendelenburg
• Λαπαροσκοπική προσπέλαση και παρασκευή του οισοφάγου
• Μυοτομή μήκους 6-8 εκατοστών κατά μήκος του οισοφάγου και της καρδίας
• Εκτέλεση θολοπλαστικής Dor ή Toupet
• Έλεγχος αιμόστασης, αφαίρεση εργαλείων και σύγκλειση τομών

Η ελάχιστα επεμβατική φύση της τεχνικής προσφέρει γρήγορη ανάρρωση και άριστο αισθητικό αποτέλεσμα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι δυνατή η έξοδος από το νοσοκομείο ακόμη και την επόμενη ημέρα.

Μυοτομή Heller: Πλεονεκτήματα και αποτελεσματικότητα

Η μυοτομή Heller θεωρείται η πιο αποτελεσματική και μακροχρόνια θεραπευτική επιλογή για την αχαλασία. Τα ποσοστά επιτυχίας φτάνουν ή και ξεπερνούν το 90%, με σημαντική μείωση της δυσφαγίας και των άλλων συμπτωμάτων. Οι περισσότεροι ασθενείς αναφέρουν ουσιαστική βελτίωση ήδη από τις πρώτες ημέρες μετά την επέμβαση.

Επιπλέον πλεονεκτήματα περιλαμβάνουν:

• Ελάχιστο τραύμα χάρη στη λαπαροσκοπική προσπέλαση
• Μικρότερη ανάγκη για φαρμακευτική αγωγή μακροπρόθεσμα
• Ταχεία επάνοδο στην εργασία και την καθημερινότητα
• Δυνατότητα συνδυασμού με άλλες επεμβάσεις, εφόσον απαιτείται
• Χαμηλά ποσοστά επιπλοκών, ιδιαίτερα όταν η επέμβαση εκτελείται από έμπειρη ομάδα

Μυοτομή Heller: Μετεγχειρητική φροντίδα και αποκατάσταση

Η αποκατάσταση είναι ταχεία και σχετικά ανώδυνη. Στην αρχική φάση, η διατροφή περιορίζεται σε διαυγή υγρά για 24 ώρες. Ακολουθεί σταδιακή μετάβαση σε μαλακές τροφές για περίπου 1-2 εβδομάδες. Η επιστροφή στη φυσιολογική δίαιτα γίνεται με βάση την ανοχή του ασθενούς.

Πιθανές προσωρινές ενοχλήσεις περιλαμβάνουν:

• Ήπια καούρα ή καύσος στην επιγαστρική χώρα
• Ελαφρά δυσκολία στην κατάποση τις πρώτες ημέρες
• Αίσθημα φουσκώματος μετά από μεγάλα γεύματα

Συνιστάται η αποφυγή βαριών γευμάτων και η κατανάλωση μικρών ποσοτήτων τροφής σε τακτά χρονικά διαστήματα. Το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ καλό είναι να περιοριστούν για τουλάχιστον 2 εβδομάδες.

Η ιατρική παρακολούθηση περιλαμβάνει κλινική εξέταση και, όπου χρειάζεται, απεικονιστικό έλεγχο. Σε περίπτωση επιμονής συμπτωμάτων, μπορεί να εξεταστεί η πιθανότητα υπολειμματικής στένωσης ή ανάγκης για ενδοσκοπική παρέμβαση. Σε πολλές περιπτώσεις, ο ασθενής μπορεί να λάβει εξιτήριο λίγες ώρες μετά την επέμβαση, εφόσον η κλινική εικόνα είναι σταθερή.

Άλλες θεραπευτικές επιλογές και σύγκριση

Η αχαλασία μπορεί να αντιμετωπιστεί και με άλλες τεχνικές, όπως η ενδοσκοπική μυοτομή POEM, η διαστολή με μπαλόνι και η έγχυση αλλαντικής τοξίνης. Κάθε μέθοδος έχει διαφορετικό προφίλ αποτελεσματικότητας, ασφάλειας και διάρκειας αποτελέσματος.

Η POEM είναι λιγότερο επεμβατική, αλλά συνοδεύεται από υψηλότερα ποσοστά παλινδρόμησης, καθώς δεν περιλαμβάνει αντιπαλινδρομική θολοπλαστική. Η διαστολή με μπαλόνι είναι κατάλληλη για πρώιμα στάδια ή για ασθενείς που δεν είναι σε θέση να χειρουργηθούν. Το Botox εφαρμόζεται κυρίως σε ηλικιωμένους ή επιβαρυμένους ασθενείς και έχει περιορισμένη διάρκεια δράσης.

Σε κάθε περίπτωση, η μυοτομή Heller διατηρεί το πλεονέκτημα της πιο σταθερής και μακροχρόνιας ανακούφισης. Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας γίνεται βάσει εξατομικευμένων κριτηρίων, με γνώμονα τη λειτουργικότητα του οισοφάγου και τις ανάγκες του ασθενούς.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη μυοτομή Heller, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον Γενικό Χειρουργό Δρ. Εμμανουήλ Σγουρομάλλη. Η εξειδίκευσή του στη χειρουργική, καθώς και η πολυετής εμπειρία του σε πολυάριθμα νοσοκομεία της Ευρώπης τον καθιστούν ικανό να απαντήσει σε οποιαδήποτε απορία σας.